Δωρεάν Μαθήματα και Ακαδημαϊκές Διαλέξεις Online

Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα αναβαθμίζονται συνεχώς, βελτιώνοντας τον τρόπο διδασκαλίας καθώς και τη προσέγγιση του μαθητή. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν προσβάσιμα ανοικτά, δωρεάν μαθήματα και διαλέξεις στο Internet, για φοιτητές και όχι μόνο. Στον οδηγό αυτό σας παρουσιάζουμε κάποιες από τις πιο γνωστές και αξιόλογες επιλογές που υπάρχουν για εξερεύνηση.

Τι είναι τα ανοικτά μαθήματα

Πρόκειται για ολοκληρωμένους κύκλους μαθημάτων και διαλέξεων που διδάσκονται σε σχολές και πανεπιστήμια. Και είναι “ανοικτά” γιατί είναι προσβάσιμα όχι μόνο από τους φοιτητές, αλλά και από κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να τα παρακολουθήσει.

Να διευκρινίσουμε επίσης πως δεν αναφερόμαστε στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, που είναι ανεξάρτητα ιδρύματα με άλλες προδιαγραφές για τη συμμετοχή και τις σπουδές.

Οι διαλέξεις και τα δωρεάν μαθήματα έχουν προετοιμαστεί από πανεπιστημιακούς υποτρόφους και καθηγητές. Εκτός από τις διαλέξεις έχουν προστεθεί και τα απαραίτητα αρχεία καθώς και οι ασκήσεις που προβλέπονται για την σωστή διεκπεραίωση των μαθημάτων. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική εμπειρία στα online δωρεάν μαθήματα προσομοιώνει το φυσικό μάθημα.

Η λέξη-κλειδί σε αυτή την περίπτωση είναι “προσομοιώνει”. Παρά τα πλεονεκτήματα των ανοικτών μαθημάτων, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την συμβατική παρακολούθηση του μαθήματος. Επομένως προτού γίνει η χρήση των υπηρεσιών αυτών λαμβάνουμε υπόψη μας τον παραπάνω περιορισμό.

Απ' την άλλη, η καθοδήγηση και η κατεύθυνση που μπορεί προσφέρει ο υπεύθυνος καθηγητής, μπορεί αντικατασταθεί από την μεγάλη κοινότητα μαθητών και την χρήση του διαδικτύου. Επομένως είναι στο χέρι του καθενός να αποφασίσει ποιον δρόμο θα ακολουθήσει στην εκπαίδευση.

Τι προτείνουμε και γιατί

Οι ιστοσελίδες που φιλοξενούν δωρεάν μαθήματα ακαδημαϊκού επιπέδου συνήθως είναι αφιερωμένες σε έναν μικρό αριθμό μαθημάτων. Υπάρχουν επίσης πολλοί ιστότοποι αφιερωμένοι μεμονωμένα σε ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα.

Ο δικός μας στόχος είναι να βρούμε και να αξιοποιήσουμε τις καλύτερες επιλογές που υπάρχουν online. Η μεγάλη συγκέντρωση και η ποιότητα των μαθημάτων, η οργάνωση, και η βολική παρουσίαση τους είναι τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν τις παρακάτω υπηρεσίες απ' τις υπόλοιπες και είναι ο λόγος που τις επιλέξαμε.

Ελληνικά Δωρεάν Μαθήματα

Αρχικά θα παρουσιάσουμε τις ελληνικές ιστοσελίδες ανοικτών μαθημάτων. Να τονίσουμε εδώ πως ενδέχεται να προκύψει κοινή επιλογή μαθημάτων. Ωστόσο ο τρόπος παρουσίασής τους είναι διαφορετικός.

Οι υπηρεσίες αυτές δεν παρέχουν κάποιο πιστοποιητικό παρακολούθησης.

opencourses

Το opencourses.gr αποτελεί τον επίσημο ιστοχώρο για τα ελληνικά ανοικτά μαθήματα. Με μια πρώτη ματιά βλέπουμε τον μεγάλο όγκο μαθημάτων που φιλοξενεί. Περιέχει πάνω από 3000 δωρεάν μαθήματα από τουλάχιστον 25 διαφορετικά ακαδημαϊκά ιδρύματα. Επίσης το υλικό και η υποστήριξη της πλατφόρμας αυξάνονται κάθε χρόνο.

Η αναζήτηση ενός μαθήματος μπορεί να γίνει με βάση το ακαδημαϊκό ίδρυμα…

…ή την θεματική περιοχή που επιθυμούμε.

Με την αντίστοιχη επιλογή θα εμφανιστεί ο κατάλογος με τα περιεχόμενα.

Στην περίπτωση που διαλέξουμε την πρώτη επιλογή θα εμφανιστούν τα ιδρύματα και δίπλα ο αριθμός από τα διαθέσιμα δωρεάν μαθήματα. Υπάρχει επίσης και μια πρόσθετη κατηγορία για άλλα ιδρύματα.

Στην δεύτερη επιλογή θα μας εμφανίσει τις κατηγορίες των θεματικών περιοχών. Όπως βλέπουμε, κι εδώ υπάρχει μια πρόσθετη κατηγορία για άλλα επιστημονικά πεδία, και μάλιστα είναι η κατηγορία με τα περισσότερα δωρεάν μαθήματα.

Αφού πατήσουμε στο παράθυρο που μας ενδιαφέρει οδηγούμαστε στην Λίστα Αποτελεσμάτων. Δίπλα απ' την λίστα βλέπουμε πως υπάρχει η δυνατότητα να φιλτράρουμε περαιτέρω την αναζήτηση μας. Αρκεί να επιλέξουμε αυτό που μας ενδιαφέρει, όπως φαίνεται στην εικόνα.

Εφόσον έχουμε κάνει την αναζήτηση μας μπορούμε πλέον να επικεντρωθούμε στα αποτελέσματα. Στην λίστα υπάρχει ο τίτλος και τα συνοπτικά στοιχεία του κάθε μαθήματος.

Στο παράδειγμα φαίνεται το μάθημα “Προγραμματισμός Διαδικτύου”, το οποίο έχει βαθμολογία (Α+) και διαθέτει βιντεοδιαλέξεις. Μπορούμε να διαβάσουμε την περίληψη ή για περισσότερες λεπτομέρειες να κάνουμε κλικ στον τίτλο του μαθήματος.

Έχοντας επιλέξει το μάθημα μεταφερόμαστε στην σελίδα παρουσίασής. Εκεί βρίσκουμε πληροφορίες για τους στόχους, τις προαπαιτούμενες γνώσεις και τα περιεχόμενα. Παράλληλα, προτείνονται σχετικά δωρεάν μαθήματα και υπάρχει η δυνατότητα κοινοποίησης.

Εφόσον έχουμε αποφασίσει να το παρακολουθήσουμε πατάμε τον σύνδεσμο “Επισκεφτείτε το μάθημα”.

Αφού το πατήσουμε θα γίνει ανακατεύθυνση στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης, όπου μπορούμε να ξεκινήσουμε την παρακολούθηση του μαθήματος.

Η πλατφόρμα αυτή έχει ξεχωριστή διαμόρφωση για κάθε μάθημα και πανεπιστήμιο, με διαφορετικές επιλογές και απαιτήσεις. Αυτό σημαίνει πως ορισμένα δωρεάν μαθήματα απαιτούν εγγραφή ή σύνδεση μέσω πιστοποίησης στοιχείων.

vedu

Η σελίδα vedu.gr αποτελεί ένα ευρετήριο ελληνικών video-μαθημάτων. Δεν αποτελεί αυτόνομη πλατφόρμα μαθημάτων. Δηλαδή τα δωρεάν μαθήματα δεν φιλοξενούνται στην ιστοσελίδα. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν κατάλογο εξωτερικών συνδέσμων.

Οι σύνδεσμοι αυτοί οδηγούν σε ξεχωριστές τοποθεσίες για κάθε μάθημα. Γι' αυτόν τον λόγο δεν παρέχει ενιαίο τρόπο παρουσίασης του συνόλου των μαθημάτων, σε αντίθεση με τις άλλες υπηρεσίες. Επίσης δεν προσφέρει υποστήριξη και δεν είναι υπεύθυνη για το διαθέσιμο υλικό και την σωστή λειτουργία των δωρεάν μαθημάτων.

Παρά τα προαναφερθέντα, η υπηρεσία αυτή έχει ένα θετικό στοιχείο που την κατατάσσει με τις υπόλοιπες προτάσεις: η απλότητα χρήσης της και ο ικανοποιητικός αριθμός δωρεάν μαθημάτων.

Οι διαδικασία επιλογής ενός μαθήματος γίνεται με δύο τρόπους. Ο πρώτος και πιο ευθύς είναι η χρήση της αναζήτησης…

…και ο δεύτερος μέσω του μενού Μαθημάτων.

Επίσης στην αρχική σελίδα βλέπουμε τις κατηγορίες ”Πρόσφατες καταχωρήσεις μαθημάτων” και “Δημοφιλή μαθήματα”.

Αφού κάνουμε αναζήτηση ή διαλέξουμε από το μενού εμφανίζονται τα διαθέσιμα δωρεάν μαθήματα. Κάνοντας κλικ σε κάποιο απ' αυτά μεταφερόμαστε στην σελίδα παρουσίασης του μαθήματος. Εκεί μπορούμε να διαβάσουμε τις σχετικές πληροφορίες και να μεταβούμε στην παρακολούθηση.

Για την μετάβαση μας στην εξωτερική ιστοσελίδα πατάμε το μπλε κουμπί με τον αντίστοιχο σύνδεσμο.

Να αναφέρουμε επίσης ότι το περιεχόμενο δεν είναι αποκλειστικά ακαδημαϊκό. Υπάρχουν διαθέσιμα δωρεάν μαθήματα από ανεξάρτητους διδάσκοντες. Για παράδειγμα στα Δημοφιλή μαθήματα βλέπουμε μάθημα κιθάρας με ανακατεύθυνση στο youtube.

Διεθνή Ανοικτά Μαθήματα

Στον διεθνή χώρο ανοικτών μαθημάτων υπάρχουν εξίσου πρωτοποριακές υπηρεσίες. Οι συγκεκριμένες προτάσεις παρέχουν πιστοποίηση παρακολούθησης και κάποιες παραπάνω δυνατότητες, σε αντίθεση με τις ελληνικές. Επομένως όποιος δεν περιορίζεται μόνο στην ελληνική γλώσσα μπορεί να τις αξιοποιήσει.

edx

Πρόκειται για μία αντίστοιχη προσπάθεια με το opencourses. Το edx.org ιδρύθηκε το 2012 από τα πανεπιστήμια Harvard και MIT και από τότε έχει συγκεντρώσει μια πλειάδα εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Αποτελεί μια μη κερδοσκοπική και ανοικτού κώδικα πλατφόρμα εκμάθησης. Ας δούμε όμως τι παρέχει:

Στην αρχική σελίδα μπορεί να δει κανείς το παρακάτω μενού επιλογών.

Μετακινώντας το ποντίκι πάνω στην επιλογή “Courses” εμφανίζεται η θεματική λίστα με τα δωρεάν μαθήματα. Επίσης κάνοντας κλικ σε κάποια από τις παρακάτω επιλογές καταλήγουμε στον αντίστοιχο κατάλογο μαθημάτων.

Μετακινώντας το ποντίκι πάνω στην επιλογή “How It Works” μπορούμε να δούμε πληροφορίες σχετικά με την πιστοποίηση των μαθημάτων. Επίσης υπάρχουν μεταξύ άλλων και ενότητες που αφορούν την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την προετοιμασία της επαγγελματικής σταδιοδρομίας.

Τέλος με την επιλογή “Schools & Partners” κατευθυνόμαστε στην λίστα με τους συνεργάτες και τα πανεπιστήμια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Στην φωτογραφία απεικονίζεται συνοπτικά το μεγάλο εύρος συμμετοχής και θεματολογίας που προσφέρει.

Αφού έχουμε επιλέξει τον τομέα που μας ενδιαφέρει βλέπουμε τα προτεινόμενα δωρεάν μαθήματα. Δίπλα υπάρχει το μενού επιλογών για βελτιστοποίηση της αναζήτησης. Η αναζήτηση μπορεί να γίνει με βάση την διαθεσιμότητα, την θεματολογία, το πρόγραμμα σπουδών, το εκπαιδευτικό ίδρυμα και το επίπεδο του μαθήματος. Εκτός απ’ τα παραπάνω υπάρχει και η επιλογή της γλώσσας του μαθήματος (η ελληνική δεν είναι διαθέσιμη αυτή τη στιγμή).

Πατώντας λοιπόν στις επιλογές που μας ενδιαφέρουν αποκλείονται τα υπόλοιπα μαθήματα. Όπως φαίνεται και στην εικόνα, η διαδικασία ταξινόμησης των μαθημάτων είναι παρόμοια με την διαδικασία που ακολουθήσαμε στην ιστοσελίδα opencourses.

Κάνοντας κλικ στο παράθυρο του μαθήματος μεταφερόμαστε στην σελίδα με τις σχετικές πληροφορίες. Εκεί υπάρχει η περίληψη και η παρουσίαση του μαθήματος και των εκπαιδευτικών, τα προαπαιτούμενα καθώς και η δυνατότητα κοινοποίησης. Επίσης, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες, προβάλλονται οι κριτικές και οι βαθμολογίες του μαθήματος.

Για την εγγραφή στο μάθημα πατάμε “Enroll Now”.

Σημείωση: Κάτω από το πράσινο κουμπί έχει γίνει η επιλογή λήψης email σχετικά με άλλα προγράμματα του αντίστοιχου πανεπιστημίου. Αν δεν ενδιαφερόμαστε για κάτι τέτοιο κάνουμε κλικ για κατάργηση της επιλογής. Υπάρχει η δυνατότητα αλλαγής της ρύθμισης αργότερα.

Για την παρακολούθηση είναι απαραίτητη η δημιουργία λογαριασμού. Το επόμενο βήμα είναι η φόρμα συμπλήρωσης. Υπάρχει επίσης και η δυνατότητα δημιουργίας λογαριασμού μέσω Facebook και Google+. Αφού κάνουμε εγγραφή ενεργοποιούμε τον λογαριασμό από το email που θα μας σταλεί.

Εφόσον έχουμε ήδη λογαριασμό μπορούμε να συνδεθούμε.

Στην επόμενη σελίδα μας προτείνει δύο επιλογές. Την “απλή” παρακολούθηση…

…ή την πληρωμή για την απόκτηση πιστοποίησης . Η συγκεκριμένη επιλογή μπορεί να γίνει κατά την διάρκεια ή και μετά την ολοκλήρωση της παρακολούθησης.

Αν επιθυμούμε να αποκτήσουμε το επίσημο πιστοποιητικό ή να στηρίξουμε το έργο αυτό μπορούμε να βάλουμε το χέρι στην τσέπη. Απ’ την άλλη, η απλή παρακολούθηση δεν έχει κανέναν απολύτως περιορισμό όσον αφορά το εκπαιδευτικό υλικό, αλλά δεν παρέχει πιστοποίηση.

Αφού ζυγίσουμε τις επιλογές μας μπορούμε να προχωρήσουμε στη παρακολούθηση του μαθήματος.

Η πρόσβαση στα μαθήματα που έχουμε κάνει εγγραφή γίνεται από την σελίδα του λογαριασμού μας. Εκεί υπάρχει η δυνατότητα εγγραφής στην λίστα ενημέρωσης ή διαγραφής από το μάθημα. Αρκεί να κάνουμε κλικ στο εικονίδιο των ρυθμίσεων.

Επιλέγοντας “View Course” ξεκινάμε το μάθημα.

Για την έκδοση του πιστοποιητικού πατάμε το πράσινο κουμπί δίπλα στο μάθημα.

Τέλος να αναφέρουμε ότι η υπηρεσία edx έχει διαθέσιμες εφαρμογές για android και ios συσκευές. Αυτό το πρόσθετο χαρακτηριστικό την κάνει πιο προσβάσιμη απ’ όλες τις άλλες προτάσεις.

coursebuffet

Η τελευταία μας επιλογή είναι το coursebuffet.com. Ένας μπουφές μαθημάτων ελληνιστί, μας δίνει την δυνατότητα να ανακαλύψουμε και να συγκρίνουμε δωρεάν μαθήματα από πολλούς παρόχους. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα ευρετήριο, όπως το vedu, με περισσότερες δυνατότητες για την διαχείριση και την οργάνωση των μαθημάτων.

Όπως βλέπουμε στη αρχική σελίδα μπορούμε να κάνουμε αναζήτηση με βάση την θεματολογία, το πανεπιστήμιο και τους παρόχους.

Η τελευταία επιλογή είναι και ο βασικός σκοπός του coursebuffet. Η συλλογή δηλαδή όλων των διαθέσιμων υπηρεσιών τηλεκπαίδευσης. Στους παρόχους μαθημάτων μπορούμε να δούμε μεταξύ άλλων και το edx.

Επιλέγοντας κάποια από τις τρεις κατηγορίες θα οδηγηθούμε στον αντίστοιχο κατάλογο, όπου επιλέγουμε το πανεπιστήμιο, τον τομέα ή τον πάροχο που μας ενδιαφέρει. Αφού κάνουμε της επιλογή μας θα εμφανιστούν τα διαθέσιμα δωρεάν μαθήματα. Μπορούμε να κάνουμε καλύτερη αναζήτηση των αποτελεσμάτων εφαρμόζοντας τα διαθέσιμα φίλτρα.

Κάνοντας κλικ πάνω στο μάθημα που μας ενδιαφέρει καταλήγουμε στην σελίδα παρουσίασης. Εκεί μπορούμε να βρούμε παραπάνω πληροφορίες. Εφόσον το επιθυμούμε μπορούμε να μεταβούμε στον ιστότοπο του μαθήματος, όπου θα γίνει και η παρακολούθηση, επιλέγοντας “GOTO COURSE”.

Για την πρόσβαση μας στα δωρεάν μαθήματα δεν είναι απαραίτητη η δημιουργία λογαριασμού στο coursebuffet. Η παρακολούθηση γίνεται μέσω άλλων υπηρεσιών, οι οποίες ενδέχεται να απαιτούν ξεχωριστή εγγραφή.

Το coursebuffet μας παρέχει κάποιες σημαντικές δυνατότητες. Για να τις εκμεταλλευτούμε κάνουμε εγγραφή πατώντας Sign Up.

Μπορούμε να κάνουμε απευθείας εγγραφή μέσω Facebook ή χρησιμοποιώντας το email μας. Εφόσον κάνουμε εγγραφή μπορούμε πλέον να αποθηκεύουμε τα μαθήματα που παρακολουθούμε με την κατάλληλη επιλογή.

Στον λογαριασμό μας βλέπουμε τα αποθηκευμένα μαθήματα…

…και την διαδρομή πτυχίου.

Η διαδρομή πτυχίου είναι η παρακολούθηση ενός συνόλου μαθημάτων, με στόχο την απόκτηση ηλεκτρονικού πτυχίου. Οι φόρτος εργασίας και οι προδιαγραφές είναι ανάλογες με τα περισσότερα πανεπιστήμια. Στη φωτογραφία δεν έχουμε επιλέξει διαδρομή. Για να ξεκινήσουμε κάνουμε κλικ στην επιλογή “START YOUR DEGREE”.

Στην συνέχεια βλέπουμε τα διαθέσιμα πτυχία. Μπορούμε επίσης να δούμε των αριθμό μαθημάτων και της πιστωτικές μονάδες τους.

Με την επιλογή ενός πτυχίου θα εμφανιστούν οι θεματικές ενότητες. Οι ενότητες περιέχουν μαθήματα επιλογής. Διαλέγουμε τα μαθήματα που επιθυμούμε συμπληρώνοντας το πρόγραμμα σπουδών. Πλέον στην κατηγορία “Degree Paths” φαίνονται οι μονάδες που έχουμε συμπληρώσει.

Πατώντας “CONTINUE SELECTION” μπορούμε να ολοκληρώσουμε ή να αφαιρέσουμε τις επιλογές μας. Εφόσον παρακολουθήσουμε όλα τα μαθήματα των ενοτήτων μπορούμε να αποκτήσουμε το αντίστοιχο πτυχίο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την διαδρομή πτυχίου και τον τρόπο λειτουργίας μπορούμε δούμε τις συχνές ερωτήσεις.

Συνοψίζοντας

Τα οφέλη που μπορεί να αποκτήσει κανείς από τα δωρεάν μαθήματα είναι πολλά. Απ' την εύκολη παρακολούθηση μέχρι και τον έλεγχο του ρυθμού του μαθήματος. Η ποσότητα των μαθημάτων και των υπηρεσιών που τα παρέχουν αυξάνεται με σταθερό ρυθμό. Αξίζει λοιπόν η αξιοποίηση τους καθώς και η βελτίωση του περιεχομένου και των υποδομών.

Η πιστοποίηση που παρέχουν απ' την άλλη είναι συζητήσιμη. Δεν μας βεβαιώνει κανείς πως θεωρούνται ισάξια των σπουδών και των εσωτερικών μαθημάτων. Καλό θα ήταν λοιπόν να το κρατήσουμε αυτό στο μυαλό μας σε περίπτωση που το θεωρούμε απαραίτητη προϋπόθεση.

Οι δικές σας προτάσεις για τα δωρεάν μαθήματα

Αν βρήκατε τις προτάσεις μας χρήσιμες μπορείτε να μας αφήσετε ένα σχόλιο και να μας πείτε ποια προτιμάτε, ή να προτείνετε κάποια άλλη αντίστοιχη υπηρεσία πρόσβασης ανοικτών μαθημάτων.