Πόσες φορές είχαμε μια ιδέα αλλά το κόστος υλοποίησης μας απαγόρευσε να προχωρήσουμε στην πραγμάτωση της; Η μέθοδος του crowdfunding είναι ένας καλός τρόπος να φτάσουμε πιο κοντά στον στόχο μας. Πώς όμως θα στήσουμε μια επιτυχημένη διαδικτυακή καμπάνια; Παρακάτω θα αναλύσουμε τα βασικότερα στάδια διαμόρφωσης εκστρατείας στην πλατφόρμα Indiegogo.
Προτάσεις συνεργασίας
Τα νέα άρθρα του PCsteps
Γίνε VIP μέλος στο PCSteps
Σε προηγούμενο οδηγό είχαμε μιλήσει για “Χρηματοδότηση μέσω Internet” με το Indiegogo. Στο συγκεκριμένο άρθρο είχαμε αναφέρει τουλάχιστον τα βασικά έτσι ώστε κάποιος να κάνει τα πρώτα του βήματα. Γι' αυτό, πριν προχωρήσετε στην ανάγνωση του παρόντος οδηγού, είναι αναγκαίο να το διαβάσετε.
Λίγα λόγια για το crowdfunding στην Ελλάδα
Το crowdfunding στην χώρα μας βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, και υποστηρίζεται μονάχα το κομμάτι της δωρεάς (τα άλλα στάδια είναι η κεφαλαιοδότηση και η δανειοδότηση). Πριν όμως προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε κίνηση, είναι απαραίτητο να ενημερωθούμε για τα υπάρχοντα νομικά πλαίσια.
Η διαδικτυακή μορφή του crowdfunding μας δίνει την δυνατότητα να απευθυνθούμε σε ένα κοινό παγκόσμιας κλίμακας. Όμως κάτι τέτοιο δεν σημαίνει πως μπορούμε να παραβλέψουμε τα στάνταρ της τοπικής απήχησης. Έτσι θα πρέπει να γνωρίζουμε πως προϊόντα και υπηρεσίες εγχώριου ενδιαφέροντος έχουν κάποιες σημαντικές ιδιαιτερότητες.
Είναι λογικό πως εντός συνόρων μια χρηματοδότηση για “το βιολογικό μέλι της γιαγιάς από το χωριό” θα έχει περισσότερη απήχηση από ότι μια εφαρμογή που θα έκανε την ζωή μας πιο εύκολη όσον αφορά τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Σημαντικές πληροφορίες για το Indiegogo
Όπως αναφέραμε και στον προηγούμενο οδηγό, εστιαστήκαμε στη συγκεκριμένη πλατφόρμα διότι είναι η μεγαλύτερη διαδικτυακή crowdfunding υπηρεσία που υποστηρίζεται στην Ελλάδα. Εντούτοις, έχει κάποιες ιδιορρυθμίες.
Σε αντίθεση με άλλα παρόμοια δίκτυα, όπως το Kickstarter, το Indiegogo δίνει την δυνατότητα στον δημιουργό να επιλέξει μεταξύ Flexible Funding και Fixed Funding. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλές “νεκρές” καμπάνιες, που δεν επιστρέφουν τίποτα και δημιουργούν σύγχυση.
Έτσι, στην περίπτωση που επιθυμούμε να ακολουθήσουμε τον “Flexible” δρόμο, σοφό θα ήταν να κατανοήσουμε αν αξίζει, διότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καμπάνια μας με το “καλήμερα”. Αλήθεια, ξέχωρα από την φιλανθρωπία, ποιος θέλει να δίνει τα χρήματα του χωρίς αντίτιμο;
Πέρα όμως από την ιδιαιτερότητα του Flexible και Fixed Funding, κάτι άλλο που πρέπει να αναφέρουμε είναι η ελαστική πολιτική που ακολουθεί το Indiegogo. Είναι ελάχιστες οι εκστρατείες που απορρίπτονται, και τα “διαμαντάκια” που μπορείς να βρεις είναι αμέτρητα. Μερικές από τις καμπάνιες μπορούν να σε κάνουν να κλάψεις από τα γέλια.
Το Indiegogo νοιάζεται περισσότερο για το ποσοστό χρημάτων που θα πάρει παρά το από που θα το πάρει. Ενώ αυτό για μερικούς δημιουργούς εκστρατειών μπορεί να είναι λαχείο, για τους επισκέπτες είναι συχνά εκνευριστικό.
Οι πιο επιτυχημένες εκστρατείες στο Indiegogo
Ρίχνοντας μια ματιά στις πιο επιτυχημένες εκστρατείες του Indiegogo, θα βρούμε στις πρώτες θέσεις να φιγουράρουν τεχνολογικά προϊόντα ή βιντεοπαιχνίδια, φιλανθρωπικού σκοπού υπηρεσίες, αλλά και ταινίες.
Ακόμα όμως και αν φαντάζει λογικό να έχει μεγάλη απήχηση το “Ubuntu Edge“, το “An Hour of Code for Every Student“, ή κάτι πάνω στη ρομποτική, η προώθηση είναι απαραίτητο να στηθεί σωστά.
Η κοινωνία του Indiegogo είναι πιο εύκολο να χρηματοδοτήσει πρωτοποριακές ιδέες, παρ' όλα αυτά απαιτείται να δοθεί βάση σε κάποια χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος ο CEO του Indiegogo μας επισημαίνει να δώσουμε προσοχή στα εξής: βίντεο, κοντινά άτομα, συνεχής πληροφόρηση, αξιοποίηση των media. Ποια είναι όμως τα κύρια βήματα που πρέπει ακολουθήσουμε για να φτάσουμε στην επιτυχία;
Τα βασικά στάδια μιας επιτυχημένης εκστρατείας στο Indiegogo
Για να έχουμε την μεγαλύτερη απόδοση η καμπάνια μας πρέπει να παρουσιαστεί ολοκληρωμένη σε όλα τα επίπεδα της. Κάθε βήμα είναι εξίσου σημαντικό γιαυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί καθ όλη την διάρκεια της ζωής της. Φτιάχνοντας ένα χρονοδιάγραμμα μπορούμε να θέσουμε τα παρακάτω στάδια:
- Έρευνα (ανταμοιβές/perks, ορισμός εικόνας, στόχου και διάρκειας)
- Στήσιμο (pitch video & story, παρουσίαση προϊόντος – υπηρεσίας)
- Λανσάρισμα (social media, προώθηση και δημιουργία buzz)
- Συντήρηση (gogofactor, σχέση με το κοινό και συχνή ενημέρωση)
- Ολοκλήρωση (ανακεφαλαίωση)
Έρευνα και ανασύνταξη πριν την έναρξη της καμπάνιας
Πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε ενέργεια θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στις οδηγίες που παρέχει το ίδιο το Indiegogo. Διαβάζοντας το blog της υπηρεσίας, εξετάζοντας τις πιο επιτυχημένες καμπάνιες, και κυρίως μελετώντας του όρους χρήσης, θα αποκτήσουμε τις απαραίτητες γνώσεις για να έχουμε ένα ομαλό ξεκίνημα.
Επόμενο βήμα, εφόσον φυσικά έχουμε καταλήξει στην τελική μας ιδέα, είναι να καθορίσουμε τους στόχους μας. Το ποσό, η επιλογή μεταξύ flexible και fixed funding, η διάρκεια αλλά και βέβαια τα perks, είναι παράμετροι τις οποίες πρέπει να αναλύσουμε διεξοδικά.
Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι πως τουλάχιστον το 1/5 του ποσού που θα ζητήσουμε θα έχει συγκεντρωθεί τις πρώτες εβδομάδες, έτσι ώστε να κινήσει την περιέργεια και να ενθουσιάσει το κοινό. Ο συγκεκριμένος στόχος μπορεί επιτευχθεί με την βοήθεια του στενού μας οικογενειακού ή φιλικού κύκλου.
Η διάρκεια της καμπάνιας δεν πρέπει να είναι παραπάνω από 40 ημέρες. Όσο πιο πολλές ημέρες έχουμε μπροστά μας τόσο πιο δύσκολο είναι να διαχειριστούμε την ορμή (momentum) και τον ενθουσιασμό του κοινού, κάτι το οποίο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο.
Ακόμα, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε πως καλό θα ήταν να βρούμε συνεργάτες και σπόνσορες. Όσο πιο μεγάλη είναι ομάδα που θα τρέξει το πρότζεκτ, όσο περισσότεροι μπορούν να μας υποστηρίξουν με οποιοδήποτε τρόπο, τόσο πιο εύκολα θα πείσουμε κάποιον να μας χρηματοδοτήσει.
Τέλος, η σωστή επιλογή των perks (των ανταμοιβών της χρηματοδότησης) είναι δύσκολο να καθοριστεί και απαιτεί ίσως την μεγαλύτερη προσοχή. Μερικά tips για την δημιουργία τους είναι τα παρακάτω:
- Απαγορεύεται να αντιτίθενται στους όρους χρήσης (πχ αλκοολικά ποτά)
- Τα ονόματα και η περιγραφή τους πρέπει να είναι ξεκάθαρα
- Τα επίπεδα τους πρέπει να έχουν λογικές αποστάσεις, τόσο στην τιμή όσο και στο τι προσφέρουν
- Η ποσότητα του καθενός πρέπει να είναι ανάλογη του επιπέδου του (εφόσον προσφέρεις κάποιο προϊόν δεν γίνεται π.χ. η limited edition να έχει μεγάλο διαθέσιμο αριθμό “παραγγελιών”)
- Το προσωπικό κόστος να είναι διαχειρίσιμο (σκέψου αν μπορείς όντως να τα προσφέρεις, μην παραβλέπεις το κόστος αποστολής)
- Να είσαι γενναιόδωρος (δεν γίνεται προσφέρεις έναν αναμνηστικό αναπτήρα για 1.000 ευρώ δωρεά)
- Σχεδίασε στρατηγικά την κοστολόγηση τους (κυνήγησε όλες τις οικονομικές ομάδες)
- Προσπάθησε να τους ενσωματώσεις μια συναισθηματική υπόσταση
Παραδείγματα: Μια ευχαριστήρια κάρτα, ένα early bird ticket, ένα κουπόνι προσφοράς, το ίδιο το προϊόν ή μια περιορισμένη έκδοση του.
Στήσιμο της εικόνας του πρότζεκτ στο Indiegogo
Όπως μας επισημαίνει και το ίδιο το Indiegogo, οι καμπάνιες οι οποίες χρησιμοποιούν video για να παρουσιάσουν το πρότζεκτ τους χρηματοδοτούνται κατά 115% περισσότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες.
Το θέμα όμως είναι πως το pitch video μας πρέπει να έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά έτσι ώστε να κερδίσει το κοινό. Κάποια από αυτά είναι τα παρακάτω:
- Πρέπει να είναι μικρό, περιεκτικό και επεξηγηματικό (από 1-3 λεπτά)
- Να παρουσιάζει το πρότζεκτ αλλά και την ομάδα πίσω από αυτό
- Να ανοίγει και να κλείνει με ένα σαφέστατο μήνυμα
- Να είναι φιλικό, “καθαρό” και με σωστή μουσική επένδυση
Εξίσου σημαντικό είναι και το περιεχόμενο κάτω από το video. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που μπορούμε να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα κείμενο με αποκρουστικό format. Ένα κατεβατό προτάσεων χωρίς διαχωρισμούς μπορεί να αποβεί μοιραίο.
Το pitch story μας πρέπει να ακολουθεί κάποιους κανόνες:
- Να έχει μια εντυπωσιακή ή ευχάριστη ιστορία (πως σκεφτήκαμε την ιδέα, πως προέκυψε)
- Να αναφέρει τις πιο σημαντικές πληροφορίες (για την ομάδα, για το πρότζεκτ, για τα perks)
- Να υπάρχει εμφανής διαχωρισμός παραγράφων (χρησιμοποίησε επικεφαλίδες και εικόνες ως dividers)
- Να εξηγεί επακριβώς το λόγο που θέλουμε να χρηματοδοτηθούμε (ποιες είναι οι προθέσεις μας)
- Να γίνεται μια μικρή αναφορά στα perks
- Να υπάρχουν χρήσιμοι σύνδεσμοι (από τα social media, το site του project κτλ)
- Να υπάρχουν testimonials (τι έχουν πει για το project μας, επιλεγμένα σχόλια του κοινού ή αναφορές άρθρων)
Βέβαια, το να εξάγουμε ένα όμορφο αποτέλεσμα στα pitch video & story δεν είναι και τόσο εύκολο. Για αυτό τον λόγο καλό θα ήταν να συμβουλευτούμε ή να προσλάβουμε κάποιον γραφίστα με ικανότητες στο video editing.
Λανσάρισμα και προώθηση στα social media
Καθ όλη την διάρκεια της ζωής της εκστρατείας μας πρέπει να κάνουμε τα social media να ουρλιάξουν, αποφεύγοντας ταυτόχρονα το άμυαλο spam.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα μας βοηθήσουν να παρουσιάσουμε (με την βοήθεια βίντεο ή εικόνας) και να προωθήσουμε την ιδέα μας. Ακόμα, θα μας δώσουν την δυνατότητα να δημιουργήσουμε και να συντηρήσουμε μια πιο στενή σχέση με το κοινό μας. Η αμεσότητα τους και οι δυνατότητες τους είναι σημαντικοί παράγοντες.
Πέρα από τα social media, όμως, η αναφορά αλλά και η παρουσίαση της καμπάνιας μας σε κάποιο μεγάλο webzine (μέσω άρθρων) ή forum (μέσω μιας συζήτησης) μπορεί να δώσει κύρος στο όνομα μας και να προσελκύσει διαφορετικού τύπου χρηματοδότες.
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε το comment section την καμπάνιας μας στο Indiegogo. Η απάντηση αλλά και η διαγραφή όσων σχολίων χρειάζεται πρέπει να γίνονται σε καθημερινή βάση.
Το λανσάρισμα της εικόνας μας απαιτεί γνώσεις πάνω στο ηλεκτρονικό marketing, και στο άρθρο “Δωρεάν Προώθηση Ιστοσελίδας” είχαμε αναφέρει κάποιες τεχνικές. Παρ' όλα αυτά, μπορεί να πραγματοποιηθεί και εκτός διαδικτύου. Σε ραδιόφωνο ή τηλεόραση, από στόμα σε στόμα ή μέσω κάποιου event, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι εντυπωσιακά.
Η συντήρηση και ο παράγοντας gogofactor
Όπως είναι λογικό, το Indiegogo χρησιμοποιεί κάποιες μεθόδους έτσι ώστε να αξιολογεί τις καμπάνιες που προωθούνται στον ιστότοπο του. Ο αλγόριθμος gogofactor είναι αυτός που καθορίζει ποιες καμπάνιες θα εμφανιστούν στην αρχική σελίδα. Πως λειτουργεί όμως;
Όσο πιο έντονη ζωή έχει η εκστρατεία μας, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανιστεί στην αρχική του Indiegogo.
Το να έχουμε μια ολοκληρωμένη εμφάνιση (pitch video & story), να παρέχουμε συχνά updates ανεβάζοντας φωτογραφίες βίντεο ή νέα, να παίρνουμε μέρος στο comment section ή να ανακοινώνουμε νέα perks δημιουργεί κίνηση στην εκστρατεία μας.
Οι κινήσεις αυτές τραβούν την προσοχή του κοινού και επηρεάζουν τον παράγοντα gogofactor.
Ολοκλήρωση και ανακεφαλαίωση καμπάνιας
Ένα δυνατό κλείσιμο είναι πάντα απαραίτητο, ανεξάρτητα από το αν πιάσαμε τους στόχους μας ή όχι. Κατά την τελευταία εβδομάδα της καμπάνιας πρέπει να κάνουμε έντονη την παρουσία μας, πρέπει να δώσουμε την αίσθηση της αντίστροφης μέτρησης.
Μετά το πέρας της διάρκειας, μια αναλυτική ανακοίνωση θα ανακεφαλαιώσει την εκστρατεία μας. Όλοι όσοι μας χρηματοδότησαν θα λάβουν ένα ευχαριστήριο email και θα συνεχίσουν να ενημερώνονται για την μετέπειτα πορεία της.
Χρήσιμα συμπεράσματα
Το διαδικτυακό crowdfunding στηρίζεται στην παγκόσμια δικτυωμένη κοινωνία, προάγει την συλλογικότητα και είναι ο κορυφαίος τρόπος χρηματοδότησης μακρυά από τις μεγάλες εταιρίες και τις τράπεζες.
Το Indiegogo είναι μια πρωτοποριακή πλατφόρμα που μπορεί να μας βοηθήσει να αγγίξουμε τους στόχους μας. Παρ' όλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όταν τρέχουμε μια καμπάνια δεν ζητάμε από το κοινό μονάχα να συνεισφέρει αλλά το προσκαλούμε να συνεργαστεί μαζί μας. Για να το πετύχουμε πρέπει να αφήσουμε την δημιουργικότητα και την φαντασία μας ελεύθερη.
Εσείς έχετε τρέξει κάποια καμπάνια στο Indiegogo; Πιστεύετε πως είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθούμε από το διαδικτυακό crowdfunding; Γνωρίζετε κάποιες επιτυχημένες ελληνικές καμπάνιες; Υπάρχει κάτι που δεν κατανοήσατε ως προς την προώθηση μιας εκστρατείας στο Indiegogo; Αφήστε μας τα σχόλια σας.