Πώς Ξεκίνησε το Linux – Παραλίγο να Ονομαζόταν “Freax”

To 1988, ένας νεαρός Φινλανδός μπήκε στο πανεπιστήμιο του Ελσίνκι για να σπουδάσει πληροφορική. Το όνομά του ήταν Linus Torvalds. Θα ήταν αδύνατον να φανταστεί πως το λειτουργικό σύστημα που θα δημιουργούσε θα κατέληγε να χρησιμοποιηθεί από δεκάδες εκατομμύρια χρήστες διεθνώς. Δείτε πώς ξεκίνησε το Linux.

H πρώτη επαφή με το Unix και το Minix

Ο Linus ήταν στην αρχή του τρίτου έτους των σπουδών του, το φθινόπωρο του 1990, όταν ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το Unix.

Το πανεπιστήμιο είχε ένα μάθημα για το Unix το οποίο μπορούσε να δεχτεί μόνο μέχρι 16 φοιτητές, γιατί το σύστημα MicroVAX του πανεπιστημίου δεν μπορούσε να υποστηρίξει περισσότερους χρήστες.

Μέγεθος και επεξεργαστική ισχύς αντίστοιχη με ένα σημερινό πλυντήριο.

Από την πρώτη στιγμή, ο Linus λάτρεψε το Unix. Μέχρι τότε προγραμμάτιζε σε έναν Commodore Vic-20 και στη συνέχεια σε έναν Sinclair QL. Οι δυνατότητες προγραμματισμού του Unix σύντομα τον κέρδισαν, και βρήκε το όλο λειτουργικό σύστημα ιδιαίτερα απλό στη χρήση.

Θέλοντας να μάθει περισσότερα για τα λειτουργικά συστήματα, ο Linus εργάστηκε πάνω στο βιβλίο Operating Systems: Design and Implementation, του Andrew Tanenbaum, το οποίο συμπεριλαμβανόταν στην ύλη του Πανεπιστημίου.

Σε περίπτωση που ο πιγκουίνος σας φαινόταν περίεργη μασκότ για λειτουργικό.

Πέρα από τις αναλυτικές πληροφορίες για το πώς να προγραμματίσεις ένα λειτουργικό σύστημα, το συγκεκριμένο βιβλίο συμπεριλάμβανε και τον πηγαίο κώδικα για το Minix.

To Minix, από το mini-Unix, είναι ένα λειτουργικό σύστημα που δημιούργησε ο ίδιος το Tanenbaum για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Είχε γραφτεί αρχικά για τον Intel 8088 και αργότερα μεταφέρθηκε και στον Intel 80386.

Ο υπολογιστής στον οποίο αναπτύχθηκε το Linux

Στον Linus άρεσε ιδιαίτερα ο επεξεργαστής 80386, τον θεωρούσε ως “πολύ καλύτερο από οποιονδήποτε προηγούμενο επεξεργαστή”. Θέλοντας να δουλέψει με το Minix, αποφάσισε να αγοράσει τον πρώτο του IBM συμβατό υπολογιστή.

Το Φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα επέτρεπε στον Linus να πάρει ένα φοιτητικό δάνειο. Καθώς εκείνη την περίοδο ζούσε ακόμα με τη μητέρα του, ο Linus δεν είχε ιδιαίτερα υψηλό κόστος ζωής, έτσι επένδυσε μέρος του φοιτητικού δανείου για το PC. Έβαλε μαζί και χρήματα που μάζεψε τα Χριστούγεννα, και στις 5 Ιανουαρίου 1991 αγόρασε το πρώτο του PC.

Ήταν ένας σχετικά καλός υπολογιστής για την εποχή. Είχε τον Intel 386, 4MB RAM και σκληρό δίσκο 40MB. Δεν διέθετε συνεπεξεργαστή, και στους επόμενους έξι μήνες ο Linus χρειάστηκε να αγοράσει μια μονάδα κινητής υποδιαστολής, προκειμένου να βεβαιώσει πως το λειτουργικό του σύστημα θα λειτουργούσε σε PC με αυτή τη δυνατότητα.

Ο Linus πήρε αυτό τον επεξεργαστή, μείον τον συνεπεξεργαστή i387.

Τα πρώτα πειράματα με τον 80386

Ενώ ο linus είχε ήδη το βιβλίο, χρειάστηκε να περάσουν αρκετοί μήνες πριν να λάβει τις δισκέτες με το Minix. Στο μεσοδιάστημα, ο Linus έπαιζε Prince of Persia και άλλα παιχνίδια στο MS-DOS, και εξερευνούσε επίσης την αρχιτεκτονική του 80386.

Καθώς δεν είχε δημιουργήσει ξανά προγράμματα για επεξεργαστές Intel, ο Linus έγραφε απλό κώδικα για τους πρώτους δύο μήνες. Ένα από τα πρώτα του πειράματα ήταν να ελέγξει τις δυνατότητες εναλλαγής διεργασιών του επεξεργαστή.

Δημιούργησε δύο διεργασίες, μία που θα έγραφε το γράμμα Α στην οθόνη, και μία που θα έγραφε το γράμμα Β, καθώς και ένα χρονόμετρο για την εναλλαγή των διεργασιών.

Αυτό το πολύ απλό σύστημα αργότερα θα γινόταν η βάση για τον πυρήνα (kernel) του Linux.

Αντί να γράφει Α και Β στην οθόνη, ο Linus άλλαξε τη μία διεργασία ώστε να διαβάζει από το πληκτρολόγιο και να στέλνει τα δεδομένα στο modem. Η δεύτερη διεργασία διάβαζε από το modem και έστελνε τα δεδομένα στην οθόνη.

Ο Linus είχε ήδη γράψει έναν driver για το πληκτρολόγιο και έναν driver για την οθόνη σε text-mode VGA. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν ένα σειριακό driver για να συνδέεται στο δίκτυο του Πανεπιστημίου. Έγραψε τον Driver, και πλέον μπορούσε να επισκέπτεται newsgroups στο Internet.

Οι θεμέλιοι λίθοι ενός λειτουργικού συστήματος

Το αρχικό ενδιαφέρον του Linus ήταν το να διαβάζει ειδήσεις στα newsgroups και να κάνει τεχνικές ερωτήσεις.

Θέλοντας να κατεβάζει αρχεία στο PC του, ο Linus χρειάστηκε να γράψει έναν driver για το δίσκο και ένα σύστημα αρχείων, ώστε να διαβάζει το σύστημα αρχείων του Minix και να μπορεί να γράφει και να διαβάζει αρχεία.

Πλέον είχε την εναλλαγή διεργασιών, το σύστημα αρχείων, και drivers συσκευών. Αυτό είναι ένα λειτουργικό σύστημα στην πιο βασική του μορφή. Ουσιαστικά είναι η γέννηση του Linux. Αν και δεν ήταν έτσι το όνομα του εκείνη την περίοδο.

Linux αντί για Freax

Ένα θέμα που ενδιέφερε τον Linus στα newsgroups ήταν το POSIX. Πρόκειται για το αρκτικόλεξο της φράσης Portable Operating System Interface (φορητή διεπαφή για το λειτουργικό σύστημα) και είναι ένα σετ από προδιαγραφές που εξασφαλίζουν την συμβατότητα ανάμεσα σε διαφορετικά λειτουργικά συστήματα που λειτουργούν όπως το Unix.

Ο Ari Lemmke, ένας εργαζόμενος στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, ενημέρωσε τον Linus πως το POSIX δεν είναι διαθέσιμο δωρεάν στο διαδίκτυο, και ο Linus δεν βρισκόταν σε θέση να πληρώσει για αυτό. Εντούτοις, ο Lemmke ενδιαφερόταν επίσης για πυρήνες και λειτουργικά συστήματα. Έτσι, αποφάσισε να δημιουργήσει ένα φάκελο στον FTP server ftp.funet.fi για τον Linus. Ο φάκελος αυτός ήταν ο /pub/os/linux.

O server υπάρχει ακόμα, παρεμπιπτόντως, αλλά χωρίς τον αρχικό φάκελο,

Το Linux ήταν το όνομα με το οποίο εργαζόταν ο Linus. Δεν ήθελε να το χρησιμοποιήσει για το λειτουργικό σύστημα που έφτιαχνε, γιατί δεν ήθελε οι άνθρωποι να πιστέψουν πως ήταν τόσο εγωμανής ώστε να δώσει το δικό του όνομα στο λειτουργικό.

Δυστυχώς, το όνομα που επέλεξε ήταν κυριολεκτικά για να φρίξεις. Ήθελε να το ονομάσει Freax, από το “Free Unix”. Ευτυχώς, ο Ari Lemmke αγνόησε τις ανοησίες περί Freax και χρησιμοποίησε τελικά το Linux.

Το Linux ανοίγεται δημοσίως

Στην αρχή ο Linus δεν ενδιαφερόταν να ανοίξει το Linux δημοσίως. Όταν έφτιαξε την πρώτη έκδοση, έστειλε μόνο προσωπικά email σε λίγα άτομα που είχαν δείξει ενδιαφέρον μέσα από τα newsgroups.

Η πρώτη έκδοση βγήκε επίσης λίγο βιαστικά. Καθώς είχε χώρο στον FTP περίπου για ένα μήνα, ο Linus ένιωσε πως έπρεπε να ανεβάσει κάτι επειδή είχε το χώρο.

Η δεύτερη έκδοση του πυρήνα ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτό που ήθελε ο Linus, και ο Ari Lemmke τον έπεισε να κάνει μια δημόσια ανακοίνωση.

Ο Linus ανακοίνωσε τον δεύτερο πυρήνα Linux στο newsgroup com.os.minix του Usenet, στις 25 Αυγούστου 1991, με μια δημοσίευση που είναι πλέον ιδιαίτερα διάσημη:

“Γεια σε όλους όσους χρησιμοποιούν minix –

Φτιάχνω ένα (δωρεάν) λειτουργικό σύστημα (σαν χόμπι, δεν θα είναι μεγάλο και επαγγελματικό όπως το gnu) για κλώνους 386(486)AT. Το δουλεύω από τον Απρίλιο, και έχει αρχίσει να είναι έτοιμο. Θα ήθελα να μου πείτε πράγματα τα οποία αρέσουν/δεν αρέσουν στον κόσμο όσον αφορά το Minix, καθώς το λειτουργικό μου σύστημα του μοιάζει σε κάποια σημεία (ίδια φυσική διάταξη του συστήματος αρχείων (για πρακτικούς λόγους) μεταξύ άλλων”.

Ο Linus δεν γνωρίζει πόσοι άνθρωποι κατέβασαν αυτή την πρώτη δημόσια έκδοση, αλλά υποθέτει πως δεν θα ήταν πάνω από 10-20.

Όπως αποδείχτηκε, ήταν αρκετοί άνθρωποι για να ξεκινήσουν τη διαδικασία που έκανε το Linux μεγάλο, επαγγελματικό, και με δεκάδες εκατομμύρια χρήστες διεθνώς.

Διαβάστε την περιγραφή του ίδιου του Linus

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Glyn Moody πήρε μια συνέντευξη από τον Linus Torvalds το 1996, αρκετά χρόνια πριν το Linux εκτοξευθεί. Αν γνωρίζετε Αγγλικά, μπορείτε να διαβάσετε πως ο Linus περιγράφει τη γέννηση του Linux με δικά του λόγια, στη δημοσίευση του Ars Technica UK, που σηματοδοτεί την 24η επέτειο από την πρώτη δημόσια ανακοίνωση του Linux.

Ο Moody έχει επίσης γράψει το βιβλίο Rebel Code: Linux and the Open Source Revolution, που δημοσιεύτηκε το 2001.