Ψύκτρα Επεξεργαστή & Ανεμιστήρες: Η Καλύτερη Ψύξη Υπολογιστή

Μιας που πλησιάζει το καλοκαίρι και ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, θα πρέπει να φροντίσουμε για τη σωστή ψύξη του υπολογιστή μας. Stock ή aftermarket ψύκτρα επεξεργαστή; Αερόψυξη ή AIO υδρόψυξη; Ποια πάστα είναι καλύτερη για τον επεξεργαστή; Πόσα ανεμιστηράκια χρειάζεται το κουτί μας; Στη συνέχεια του οδηγού θα δούμε όλες τις απαντήσεις όσον αφορά την ψύκτρα επεξεργαστή και τα ανεμιστηράκια του tower, καθώς και τα καλύτερα προϊόντα ανά κατηγορία.

Για τις αναζητήσεις μας θα χρησιμοποιήσουμε τη σελίδα του BestPrice.gr. Εκεί θα βρούμε χιλιάδες ελληνικά καταστήματα, ώστε να επιλέξετε αυτό με τη χαμηλότερη τιμή και άμεση διαθεσιμότητα.

Ψύκτρα επεξεργαστή

Δύο είναι τα εξαρτήματα που ανεβάζουν αρκετά υψηλές θερμοκρασίες σε έναν υπολογιστή: οι επεξεργαστές και οι κάρτες γραφικών.

Όλες οι κάρτες γραφικών έρχονται με την ψύκτρα τους κουμπωμένη και έτοιμη για χρήση. Στις CPU, από την άλλη, καλούμαστε να κουμπώσουμε εμείς την ψύκτρα επεξεργαστή πάνω στη μητρική.

Αυτό μας δίνει την ευελιξία να χρησιμοποιήσουμε την stock ψύκτρα επεξεργαστή, η οποία βρίσκεται στο κουτί της CPU, ή αν θέλουμε να επιλέξουμε κάποια καλύτερη “aftermarket” λύση για την ψύκτρα επεξεργαστή.

Στους επεξεργαστές της Intel τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Για χρόνια χρησιμοποιεί το ίδιο cooler σε όλους τους επεξεργαστές της.

Είναι ό,τι πιο απλό υπάρχει για ψύξη. Ωστόσο, να επισημάνουμε ότι το βάζει μόνο στους κλειδωμένους επεξεργαστές. Τα ξεκλείδωτα μοντέλα – δηλαδή όσα έχουν στο τέλος του ονόματός τους το “Κ” – έρχονται χωρίς ψύξη.

Κατά συνέπεια, αν πάρουμε ξεκλείδωτη Intel CPU, θα πρέπει οπωσδήποτε να αγοράσουμε ξεχωριστά και μία ψύκτρα επεξεργαστή.

Σε γενικές γραμμές, το stock cooler της Intel δεν είναι για πολλά-πολλά. Οποιαδήποτε οικονομική aftermarket ψύκτρα των 20€ και πάνω θα είναι καλύτερη σε επιδόσεις.

Από την άλλη, η AMD στους Ryzen χρησιμοποιεί διαφορετικά stock coolers, ανάλογα με την κατηγορία του επεξεργαστή.

Στους Ryzen 3000, στα πιο οικονομικά μοντέλα θα βρούμε την Wraith Stealth και την Wraith Spire. Στα high-end μοντέλα έρχεται η Wraith Prism. Στην νέα γενιά Ryzen 5000, όλοι οι επεξεργαστές έρχονται χωρίς stock cooler, εκτός από τον 5600X, που έχει στο κουτί του την Wraith Spire.

Οι ψύκτρες της AMD είναι γενικά τίμιες, ακόμα και για τις high-end CPU. Μπορούν άνετα να συγκριθούν με οποιαδήποτε οικονομική aftermarket ψύκτρα επεξεργαστή.

Ωστόσο, όσο καλύτερη ψύξη βάλουμε στους Ryzen επεξεργαστές, τόσο πιο ψηλά θα φτάνει η συχνότητά τους. Κατά συνέπεια, τόσο καλύτερες θα είναι και οι επιδόσεις μας, ανάλογα βέβαια και με τη μητρική και το υπόλοιπο σύστημα. Επίσης, μια καλή aftermarket ψύκτρα θα κάνει αισθητά λιγότερο θόρυβο.

Η συμβουλή μας είναι, από Ryzen 3600 και πάνω, μια καλή αερόψυξη είναι σοφή επένδυση, ακόμα και αν δεν ασχοληθούμε καθόλου με overclock.

Ποια ψύκτρα επεξεργαστή είναι η καλύτερη

Το ερώτημα είναι ποιο μοντέλο να επιλέξουμε από τα δεκάδες που θα βρούμε στην ελληνική αγορά, και με ποια κριτήρια.

Θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στο socket της μητρικής μας, καθώς δεν κουμπώνουν όλες οι ψύκτρες σε όλους τους επεξεργαστές. Μπορούμε να επιλέξουμε το socket μας από τα φίλτρα του Bestprice.

Όσον αφορά τους κατασκευαστές, πολύ καλό όνομα στον χώρο έχουν οι Cooler Master, Arctic, Be quiet, Deepcool, και φυσικά η Noctua, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλες οι υπόλοιπες εταιρείες είναι για πέταμα.

Ξεκινώντας από την πιο οικονομική επιλογή, η Be Quiet Pure Rock Slim 2 και η Arctic Freezer 34 είναι οι καλύτερες επιλογές για ψύκτρα επεξεργαστή κοντά στα 25€. Κοιτάμε σε αυτήν την κατηγορία αν δεν ασχολούμαστε με overclock, και ψάχνουμε μία φθηνή, καλή, και σχετικά ήσυχη ψύκτρα για απλή χρήση.

Ανεβαίνοντας ως τα 50€, θα βρούμε την Hyper 212 Black Edition της Cooler Master, που είναι από τις πιο δημοφιλείς ψύκτρες. Η απλή έκδοση κοστίζει 35€, ενώ βγαίνει και με RGB στα 45€ αν έχουμε τρέλα με τα φωτάκια.

Αυτή η κατηγορία απευθύνεται στον μέσο χρήστη που θέλει να μπορεί να κάνει λίγο από όλα.

Φυσικά, ο ανταγωνισμός σε αυτήν την κατηγορία είναι μεγάλος. Υπάρχει για παράδειγμα η Arctic Freezer 34 eSports κοντά στα 40€, η οποία βγαίνει σε 4 διαφορετικά χρώματα, με έναν ή δύο ανεμιστήρες, και κάνει εξαιρετική δουλειά για τα χρήματά της.

Από τα 50€ και πάνω, πάμε πλέον στις πιο “τούμπανες” ψύκτρες επεξεργαστή, με κάθε σημασία της λέξης. Οι περισσότερες είναι πραγματικά “τέρατα”, σχεδιασμένα να αποδώσουν τα μέγιστα για κάθε σενάριο, ακόμα και στους high-end επεξεργαστές.

Η πιο οικονομική λύση της κατηγορίας είναι με διαφορά η Arctic Freezer 50, που συνδυάζει άριστη ψύξη, σε πολύ προσιτή τιμή, κοντά στα 55€.

Επόμενη επιλογή είναι η εξαιρετική Be Quiet Dark Rock Pro 4, η οποία είναι αθόρυβη, πολύ ποιοτική σε κατασκευή, με πολύ ωραίο design, και φυσικά άριστη στην ψύξη. Λίγο πάνω από τα 70€ την θεωρούμε ως το καλύτερο VFM (value for money) για κάποιον που θέλει σχεδόν τις καλύτερες δυνατές επιδόσεις από μια αερόψυξη.

Και λέμε σχεδόν, γιατί δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε την NH-D15, που θεωρείται η απόλυτη κορυφή στις air cooling ψύκτρες επεξεργαστή, αν μπορούμε να ανεχτούμε αυτό το απαίσιο καφέ-μπεζ στο οποίο επιμένει πεισματικά η Noctua.

Η τιμή της αγγίζει τα 100€, αλλά είναι πραγματικά ό,τι καλύτερο σε θέμα ψύξης και θορύβου. Με πολλά παρακάλια, η εταιρεία την κυκλοφόρησε και σε μαύρο χρώμα, το οποίο κοστίζει 10-15€ παραπάνω.

Προσοχή όμως, γιατί η συγκεκριμένη ψύκτρα επεξεργαστή είναι πολύ μεγάλη σε μέγεθος, με 14cm ανεμιστήρες. Δείτε προσεκτικά τις διαστάσεις του κουτιού σας και των μνημών, ώστε να βεβαιωθείτε ότι σας χωράει.

Οι καλύτερες προτάσεις για αερόψυξη

Χρειάζομαι υδρόψυξη;

Εκτός από την αερόψυξη, υπάρχει πάντα και η λύση της AIO υδρόψυξης για ψύκτρα επεξεργαστή. Αρκετοί χρήστες έχουν την εντύπωση ότι η υδρόψυξη είναι καλύτερη από μια αερόψυκτρα. Ωστόσο, για την πλειοψηφία των περιπτώσεων, αυτό δεν ισχύει.

Πρώτον, οι δύο κατηγορίες έχουν αρκετή διαφορά στο κόστος. Για να πάρουμε την καλύτερη υδρόψυξη της αγοράς, θα πρέπει να ξοδέψουμε τα διπλάσια ή και τριπλάσια χρήματα, από όσα θα δίναμε για μια κορυφαία αερόψυξη.

Και η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές, δεν θα κερδίσουμε απολύτως τίποτα. Γιατί πολύ απλά ο μέσος χρήστης δεν πρόκειται να ασχοληθεί με ακραίο overclock, όπου ίσως έπιαναν τόπο τα λεφτά του.

Δεύτερον, μια υδρόψυξη είναι πολύ πιο εύκολο να χαλάσει. Και σε κάποιες περιπτώσεις ίσως να μας κάνει ζημιά σε κάποιο από τα υπόλοιπα εξαρτήματα του υπολογιστή.

Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια πλεονεκτήματα στη χρήση τους. Το πρώτο είναι σίγουρα ο χώρος. Οι καλές αερόψυκτρες είναι αρκετά ογκώδεις. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην χωράνε οι μνήμες, αν δεν είναι low profile. Ή μπορεί να μην την χωράει καν το κουτί μας.

Αντίθετα, το block της υδρόψυξης θα μας εξοικονομήσει χώρο πάνω στη μητρική. Και σαφώς δίνει αισθητικά καλύτερο αποτέλεσμα, για όσους ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο.

Ποια υδρόψυξη να επιλέξω

Σε γενικές γραμμές, προτείνουμε με κλειστά μάτια αερόψυξη στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Αν όμως θέλουμε οπωσδήποτε υδρόψυξη για τους δικούς μας λόγους, οι καλύτερες προτάσεις είναι οι εξής.

Για την πιο οικονομική επιλογή, η Cooler Master MasterLiquid ML240L στα 75€ έχει όλα όσα θα χρειαστούμε.

Ανεβαίνοντας λίγο παραπάνω, θα βρούμε την Arctic Liquid Freezer II 280 με διπλό ψυγείο στα 90€, και την 360 με τριπλό ψυγείο λίγο παραπάνω στα 100€.

Εδώ είναι μάλλον και το sweet spot, αλλά προειδοποιούμε ότι δεν έχει RGB, κάτι που ίσως ενδιαφέρει αρκετούς χρήστες.

Τέλος, για τις κορυφαίες επιδόσεις, προτείνουμε την CoolerMaster Master Liquid ML360R. Διαθέτει RGB, τριπλό ψυγείο, και όλα αυτά στα 135€, που θεωρείται VFM για αυτήν την κατηγορία. Μάλιστα αποδίδει καλύτερα από πολύ ακριβότερες λύσεις της τάξης των 170 και 200€.

Θεωρούμε ότι, αν κάποιος επιλέξει υδρόψυξη για ψύκτρα επεξεργαστή, καλό θα ήταν να αποφύγει το μονό ψυγείο, κι αυτό γιατί θα κοστίσει πολύ περισσότερο από μια άριστη αερόψυξη, χωρίς να μας δώσεις καλύτερες θερμοκρασίες.

Παρόλα αυτά, αν το πρόβλημα είναι η έλλειψη χώρου, και θέλουμε οπωσδήποτε μία υδρόψυξη με μονό ψυγείο, η NZXT Kraken M22 είναι μάλλον η καλύτερη επιλογή, και σίγουρα η πιο δημοφιλής.

Οι καλύτερες προτάσεις για υδρόψυξη

Θερμοαγώγιμη πάστα

Όποια ψύκτρα επεξεργαστή και αν επιλέξουμε, το σίγουρο είναι ότι θα χρειαστούμε πάστα.

Για όσους ακούτε πρώτη φορά τον όρο πάστα σε υπολογιστή, δεν είναι κάποιου είδους γλυκό, και προς θεού, δεν τρώγεται.

Πρόκειται για μια – ας το πούμε – αλοιφή, η οποία χρησιμοποιείται ανάμεσα στην ψύκτρα και τον επεξεργαστή, για να επιτευχθεί καλύτερη επαγωγή της θερμότητας.

Τι Είναι η Θερμική Πάστα και Πώς τη Βάζω Σωστά Στον Επεξεργαστή

Ακόμη κι αν δεν ασχολούμαστε με τη συναρμολόγηση υπολογιστών, ενδεχομένως να έχουμε ακούσει τον όρο “θερμοαγώγιμη πάστα”. Πρόκειται για τη θερμική “αλοιφή” που απλώνουμε μεταξύ…

Κάθε stock ψύκτρα επεξεργαστή έρχεται με έτοιμη απλωμένη πάστα πάνω της. Οι aftermarket ψύκτρες, αν δεν έχουν την πάστα ήδη απλωμένη, συνήθως έχουν μέσα στο κουτί ένα σωληνάριο πάστας που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.

Μία καλή πάστα θα κρατήσει περισσότερο καιρό, και θα βοηθήσει ώστε να έχει χαμηλότερη θερμοκρασία ο επεξεργαστής.

Φυσικά, η πάστα δεν διαρκεί για πάντα. Μετά από κάποιο διάστημα ξεραίνεται και χρειάζεται αλλαγή.

Το πόσο είναι αυτό το διάστημα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ποια πάστα βάλαμε, πόσο χρησιμοποιήσαμε τον υπολογιστή, σε τι περιβάλλον βρίσκεται το κουτί, και λοιπά. Από προσωπική εμπειρία, θα λέγαμε ότι συστήνεται η αλλαγή ανά δύο έτη.

Ωστόσο, αν για οποιονδήποτε λόγο αφαιρέσουμε την ψύκτρα επεξεργαστή, έστω και για ένα δευτερόλεπτο, θα πρέπει οπωσδήποτε να αλλάζουμε την πάστα, ακόμα και αν δεν έχει ξεραθεί.

Όσον αφορά τις καλύτερες πάστες της αγοράς, οι Arctic MX-2 και MX-4 είναι ίσως οι πιο οικονομικές και ποιοτικές λύσεις. Ένα σωληνάριο των 4 γραμμαρίων θα μας φτάσει άνετα για 5-6 εφαρμογές, ή ίσως και παραπάνω.

Στην ίδια κατηγορία θα βρούμε και την MX-5, που είναι η νεότερη πρόταση της Arctic, και έρχεται στα 8.5€ για 8 γραμμάρια, και με σπάτουλα.

Εξίσου καλή εναλλακτική στην οικονομική κατηγορία είναι η Noctua NT-H1.

Για όσους ψάχνουν τις μέγιστες δυνατές επιδόσεις, και ενδιαφέρονται να ρίξουν τη θερμοκρασία έστω και έναν βαθμό παραπάνω, χωρίς να τους νοιάζει το κόστος, προτείνουμε με κλειστά μάτια την Thermal Grizzly Kryonaut.

Οι καλύτερες προτάσεις θερμικής πάστας

Airflow στο κουτί

Το πιο σημαντικό το αφήσαμε για το τέλος. Ακόμα και αν έχουμε την καλύτερη ψύκτρα επεξεργαστή ή την ακριβότερη πάστα της αγοράς, ο υπολογιστής μας θα είναι “φούρνος” αν δεν έχουμε φροντίσει να υπάρχει μια καλή ροή αέρα στο κουτί. Το λεγόμενο airflow.

Με άλλα λόγια, θέλουμε να μπαίνει ο κρύος αέρας και να βγαίνει ο ζεστός.

Αυτό εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες.

• Ο σχεδιασμός του κουτιού παίζει πρωταρχικό ρόλο σε αυτό. Καλό είναι μπροστά και πάνω το κουτί να έχει κάποιο άνοιγμα. Ιδανικά με σίτα για να μην μαζεύει σκόνη. Αποφεύγουμε κουτιά που είναι εντελώς κλειστά από μπροστά.
• Φροντίζουμε οπωσδήποτε να έχουμε σωστό cable management, που να μην εμποδίζει τον αέρα. Ακόμα και αν το κουτί δεν επιτρέπει να περάσουμε τα καλώδια από πίσω, μπορούμε να τα πιάσουμε με δεματικά. Επίσης, βοηθάει πολύ να έχουμε modular τροφοδοτικό, ώστε να βγάλουμε εντελώς τα καλώδια που δεν μας χρειάζονται.
• Τέλος, θα πρέπει να βάλουμε στο κουτί ανεμιστήρες.

Πόσους ανεμιστήρες χρειάζεται το κουτί μου

Ακόμα και ένας ανεμιστήρας στο κουτί, είναι πολύ καλύτερο από το τίποτα. Έχοντας τον ανεμιστήρα στο πίσω μέρος, ψύχεται καλύτερα ο επεξεργαστής, ενώ αν τον βάλουμε μπροστά, κερδίσει κάποιους βαθμούς η κάρτα γραφικών.

Είτε μπροστά, είτε πάνω, είτε πίσω, αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι χρειαζόμαστε τουλάχιστον ένα ανεμιστηράκι, πάσει θυσία, ώστε να αποφύγουμε την υπερθέρμανση.

Στους δύο ανεμιστήρες – έναν μπροστά να βάζει αέρα, και έναν πίσω να βγάζει – έχουμε αισθητή βελτίωση στις θερμοκρασίες, και στην κάρτα γραφικών, και στον επεξεργαστή.

Με τρεις ανεμιστήρες κερδίζουμε μερικούς βαθμούς ακόμα. Από εκεί και πάνω, τα οφέλη είναι σχετικά μικρά έως ανύπαρκτα.

Το “sweet spot” λοιπόν θα λέγαμε ότι είναι οι τρεις ανεμιστήρες. Δύο μπροστά ή πάνω για να βάζουν κρύο αέρα, και έναν πίσω για να βγάζει.

Αν το κουτί μας δεν έχει προεγκατεστημένους ανεμιστήρες, το κόστος για να προσθέσουμε δύο-τρία fans είναι σχετικά μικρό.

Για παράδειγμα, με μόλις 15€ μπορούμε να πάρουμε τρεις Arctic F12 PWM ανεμιστήρες, και να έχουμε ένα αξιοπρεπές airflow στο κουτί μας.

Όσο ανεβαίνουμε σε κόστος, θα βρίσκουμε μεγαλύτερους, πιο ήσυχους, και πιο αποδοτικούς ανεμιστήρες. Ναι, και RGB φωτάκια, λύσσα πια!

Και εδώ δεν θα πρωτοτυπήσουμε, οι ίδιες εταιρείες είναι πάνω-κάτω που μας δίνουν τις καλύτερες επιλογές.

Από τη Noctua, θα διαλέγαμε τους NF-S12B, που είναι επίσης ήσυχοι και αποτελεσματικοί.

Αν ο βασικός σας στόχος είναι η ησυχία, προτιμήστε μεγαλύτερους ανεμιστήρες, καθώς μπορούν να δώσουν επαρκή ψύξη σε χαμηλότερες στροφές.

Ένα καλό παράδειγμα είναι οι Be Quiet Silentwinds στα 140mm, που το όνομά τους δεν είναι καθόλου τυχαίο. Κοστίζουν βέβαια 20€ ο ένας, αλλά αξίζουν τα λεφτά τους.

Για εσάς που το RGB είναι απαράβατος νόμος, ρίξτε μια ματιά στα kit της Corsair και της Cooler Master. Για παράδειγμα, το SickleFlow 120 της Cooler Master θεωρούμε ότι είναι πολύ καλό VFM, στα 45€ σχεδόν για τρεις ανεμιστήρες.

Αντίστοιχα, θα βρείτε το SP120 της Corsair με παρόμοια τιμή και επιδόσεις.

Οι καλύτερες προτάσεις για ανεμιστήρες

Εσείς ποια ψύκτρα επεξεργαστή έχετε, και πόσους ανεμιστήρες;

Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται πολλά, αλλά στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι απλά. Ψύκτρα επεξεργαστή, πάστα, airflow.

Αν μαζί με όλα αυτά καθαρίζουμε τον υπολογιστή μας εσωτερικά από σκόνες τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο, δεν χρειάζεται να ανησυχούμε ποτέ για θερμοκρασίες. Για τον καθαρισμό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν φυσητήρα, οι οποίοι είναι πάμφθηνοι.

Οι πιο οικονομικοί κοστίζουν κάτι λιγότερο από 20€, όπως μπορούμε να δούμε εύκολα με μια αναζήτηση στο BestPrice.

Γράψτε μας στα σχόλια τι χρησιμοποιείτε εσείς για να κρατάτε το PC σας κρύο τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού.