Όλα τα σύγχρονα Windows είναι διαθέσιμα σε δύο παραλλαγές, στα 32-bit και τα 64-bit. Οι εκδόσεις αυτές κοστίζουν το ίδιο, αλλά η κατάλληλη επιλογή μπορεί να επηρεάσει την απόδοση του υπολογιστή μας. Δείτε τι διαφορές έχουν τα 32-bit με τα 64-bit Windows, και ποια είναι η καλύτερη επιλογή για εσάς.
Προτάσεις συνεργασίας
Τα νέα άρθρα του PCsteps
Γίνε VIP μέλος στο PCSteps
Ο οδηγός αυτός εστιάζεται στα Windows, αλλά οι ίδιες βασικές αρχές ισχύουν σε κάθε λειτουργικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των διανομών linux.
Τι σημαίνουν τα 32-bit και τα 64-bit στους υπολογιστές
Οι όροι 32-bit και 64-bit αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τις πληροφορίες ο κεντρικός επεξεργαστής του συστήματος.
Κάθε επεξεργαστής διαθέτει ενσωματωμένο έναν αριθμό καταχωρητών (registers). Πρόκειται για μια πολύ μικρή και πολύ γρήγορη μνήμη, πρακτικά ο ταχύτερος τύπος μνήμης που υπάρχει στον υπολογιστή.
Στους καταχωρητές φορτώνονται από τη μνήμη cache τα δεδομένα που θα διαχειριστεί άμεσα ο επεξεργαστής, καθώς επίσης και οι διευθύνσεις της RAM που περιέχουν τα επόμενα δεδομένα που χρειάζεται ο επεξεργαστής.
Όσο πιο γρήγορος είναι ένας τύπος μνήμης, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος για τη χωρητικότητά του. Τους σκληρούς δίσκους τους μετράμε σε Terabyte, τη RAM σε Gigabyte, τη μνήμη Cache σε Megabyte και Kilobyte.
Τα 32-bit και τα 64-bit εκφράζουν τη χωρητικότητα που έχουν οι καταχωρητές. Καθώς 8 bit = 1 Byte, οι 32-bit καταχωρητές έχουν χωρητικότητα 4 byte, και οι 64-bit καταχωρητές έχουν χωρητικότητα 8 byte.
Οι σύγχρονοι επεξεργαστές αρχιτεκτονικής x86-64 περιέχουν 32 καταχωρητές.
Οι τύποι των καταχωρητών
Αξίζει να σημειωθεί πως, σε αντίθεση με τη RAM και τη μνήμη Cache, οι καταχωρητές δεν είναι διαθέσιμοι για όλα τα δεδομένα, αλλά υπάρχουν εξειδικευμένοι καταχωρητές για διαφορετικούς τύπους δεδομένων.
Ανάλογα με την αρχιτεκτονική του επεξεργαστή θα βρούμε καταχωρητές για ακέραιους αριθμούς (integer), αριθμούς κινητής υποδιαστολής (floating-point), SIMD (Single Instruction Multiple Data) για παράλληλη επεξεργασία δεδομένων, καταχωρητές ελέγχου (control), και καταχωρητές διευθύνσεων (address) οι οποίοι διαχειρίζονται τις διευθύνσεις της RAM.
Είναι δυνατόν ένας καταχωρητής να έχει μεγαλύτερη ή μικρότερη χωρητικότητα από 32-bit και 64-bit. Συνήθως όμως, όταν λέμε πως ένας επεξεργαστής είναι 64-bit, αναφερόμαστε στους καταχωρητές διευθύνσεων.
Τι πλεονεκτήματα έχουν τα 64-bit από τα 32-bit
Η βασικότερη διαφορά ανάμεσα στους 32-bit και 64-bit επεξεργαστές είναι το πόση είναι η μέγιστη RAM που μπορούν να διαχειριστούν.
Καθώς η πρόσβαση του επεξεργαστή στη RAM γίνεται μέσω των καταχωρητών διευθύνσεων, οι 32-bit καταχωρητές μπορούν να αναγνωρίσουν μόνο 232 διευθύνσεις μνήμης, που μεταφράζονται σε 4GB RAM.
Ο λόγος είναι πως όταν σχεδιάζονταν οι πρώτοι 32-bit επεξεργαστές, η μέση χωρητικότητα RAM σε έναν υπολογιστή ήταν τα 4MB, και τα 4GB φαίνονταν εξίσου απλησίαστα με 4 Terabyte RAM σήμερα.
Οι επεξεργαστές με 64-bit καταχωρητές διευθύνσεων θεωρητικά μπορούν να αναγνωρίσουν μέχρι 16 Exabyte μνήμης, δηλαδή 16 δισεκατομμύρια Gigabyte. Στην πράξη, όμως, η αρχιτεκτονική AMD64 το 2011 προέβλεπε τη χρήση 52-bit για φυσική μνήμη και 48-bit για εικονική μνήμη, που περιορίζουν τη μέγιστη RAM στα 4 Petabyte (εκατομμύρια Gigabyte) και τα 256 Terabyte αντίστοιχα.
Ενώ τα νούμερα αυτά είναι φυσικά απλησίαστα σε οικιακό επίπεδο, σε επίπεδο υπερυπολογιστών εύκολα βρίσκουμε συστήματα με 1,5 Petabyte RAM, όπως ο IBM Sequoia.
Αυτό σημαίνει πως, υποθετικά, αν οι 98.304 επεξεργαστές του δεν είχαν καταχωρητές διευθύνσεων με χωρητικότητα τουλάχιστον 52-bit, δεν θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε όλη τη RAM, και κάποιος θα είχε κάνει ένα λάθος 655,4 εκατομμυρίων δολαρίων.
Πλεονεκτήματα πέραν της RAM
Η υποστήριξη του μεγαλύτερου μεγέθους RAM είναι μεν το βασικό πλεονέκτημα της 64-bit αρχιτεκτονικής, αλλά δεν είναι το μόνο.
Συγκεκριμένες εργασίες, όπως η επεξεργασία ψηφιακού βίντεο, η διαχείριση μεγάλου μεγέθους βάσεων δεδομένων, και μεγάλοι υπολογισμοί για επιστημονικές εφαρμογές επίσης επωφελούνται από τους μεγαλύτερης χωρητικότητας καταχωρητές.
Στην καθημερινή χρήση, πάντως, πέρα από την επιπλέον RAM που επιτρέπει μεγαλύτερες δυνατότητες στο σύστημα όσον αφορά το multitasking και την εκτέλεση απαιτητικών προγραμμάτων, κατά τ' άλλα οι 64-bit καταχωρητές δεν παρέχουν κανένα σημαντικό πλεονέκτημα στην απόδοση του συστήματος.
Τέλος, τα 64-bit έχουν το πλεονέκτημα της συμβατότητας με τις 32-bit εφαρμογές. Όμως εφαρμογές που είναι σχεδιασμένες ως x64 δεν υπάρχει κανένας τρόπος να τρέξουν σε 32-bit σύστημα, ακόμα και αν αναφερόμαστε σε απλές εφαρμογές όπως το Ccleaner (που βεβαίως περιλαμβάνει και έκδοση 32-bit).
Αυτό είναι πρόβλημα με κάποια σύγχρονα, απαιτητικά παιχνίδια, που βγαίνουν μόνο σε έκδοση x64.
Τι χρειάζεται για να έχω 64-bit στον υπολογιστή μου
Μπορεί κανείς από εμάς να μην αποκτήσει ποτέ έναν δικό του υπερυπολογιστή, αν όμως θέλουμε να έχουμε τα 8GB RAM που είναι το ιδανικό μέγεθος για τον μέσο υπολογιστή, είναι απαραίτητο το σύστημά μας να λειτουργεί στα 64-bit. Με τα 32-bit απλά δεν θα αναγνωρίζεται το μεγαλύτερο μέρος της RAM.
Όμως, θα πρέπει όλα τα μέρη του συστήματος να λειτουργούν στα 64-bit, για να εκμεταλλευόμαστε πλήρως τις δυνατότητες της αρχιτεκτονικής.
Hardware / Επεξεργαστής
Όλοι οι επεξεργαστές για υπολογιστή της τελευταίας δεκαετίας, από τον Intel Core 2 Duo του 2006 και μετά, είναι 64-bit.
Αν έχετε κάποιο αρχαίο σύστημα με Pentium 4, το πιθανότερο είναι πως θα είναι 32-bit. Όμως σε τόσο παλιό σύστημα είναι εκ των πραγμάτων αδύνατον να βάλουμε 8GB RAM, δεν τα δέχονται οι μητρικές εκείνης της εποχής, οπότε δεν έχει σημασία.
Λειτουργικό σύστημα
Το λειτουργικό σύστημα θα πρέπει να είναι διαφορετικά σχεδιασμένο ώστε να μπορεί να αναγνωρίζει τις επιπλέον διευθύνσεις μνήμης.
Αν έχουμε 32-bit Windows, είναι αδύνατον να κάνουμε αναβάθμιση στα 64-bit διατηρώντας τα προγράμματα και τις ρυθμίσεις μας. Θα πρέπει να κάνουμε format και καθαρή εγκατάσταση του x64 λειτουργικού.
Η αλλαγή από 32-bit σε 64-bit Windows δεν κοστίζει τίποτα. Το κλειδί προϊόντος μιας 32-bit έκδοσης των Windows, πχ Windows 7 Home Premium x86, λειτουργεί και στην αντίστοιχη έκδοση Windows 7 Home Premium x64, και το ίδιο ισχύει για όλες τις εκδόσεις των Windows.
Drivers
Οι drivers που είναι σχεδιασμένοι για 32-bit Windows δεν λειτουργούν με κανένα τρόπο στα 64-bit. Αν υπάρχει μόνο 32-bit driver για κάποια συσκευή, η συσκευή απλά δεν θα λειτουργεί στα 64-bit Windows.
Αυτός είναι ο λόγος που ενώ υπήρχε μια 64-bit έκδοση των Windows XP από το 2001, λόγω ελλιπούς υποστήριξης όσον αφορά τους 64-bit drivers ήταν προβληματική η χρήση τους. Και καθώς οι υπολογιστές της εποχής σπανίως είχαν πάνω από 4GB RAM, οι κατασκευαστές των συσκευών δεν είχαν το ενδιαφέρον να αναπτύξουν 64-bit drivers.
Σήμερα, που οι περισσότεροι νέοι υπολογιστές έρχονται με 64-bit Windows, και τα 8GB RAM είναι ψωμοτύρι, όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές έχουν τους αντίστοιχους drivers. Μόνο σε σχετικά παλιές συσκευές μπορεί να υπάρξει πρόβλημα, ειδικά κάτι scanner που γενικά τείνουν να έχουν προβλήματα με drivers.
Εφαρμογές
Ενώ οι 64-bit επεξεργαστές ήταν ευρέως διαθέσιμοι από το 2006, και τα 64-bit Windows ήταν διαθέσιμα από το 2007, με τα Windows Vista, η μετάβαση των εφαρμογών στα 64-bit έχει καθυστερήσει αρκετά.
Βαριές επαγγελματικές εφαρμογές ήταν διαθέσιμες σχετικά σύντομα στα 64-bit, όπως το Photoshop CS4 το 2008.
Όμως ο Google Chrome απέκτησε 64-bit έκδοση των Ιούνιο του 2014 στο Canary Build και Developer Channel, και ήταν διαθέσιμος στη σταθερή έκδοση τον Αύγουστο του 2014. Ο Firefox απέκτησε επίσημη σταθερή 64-bit έκδοση στη version 42 το Δεκέμβριο του 2015, όμως έχει περιορισμένη υποστήριξη για plugins.
Όπως προαναφέραμε, τα περισσότερα 32-bit προγράμματα θα λειτουργήσουν χωρίς κανένα πρόβλημα σε 64-bit επεξεργαστή και λειτουργικό σύστημα, σε αντίθεση με τους drivers. Μπορούμε λοιπόν να εγκαταστήσουμε τα προγράμματα που χρησιμοποιούσαμε πάντα.
Ο μόνος περιορισμός είναι πως το κάθε μεμονωμένο 32-bit πρόγραμμα μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο σε 4GB RAM, όμως το σύστημα συνολικά θα εκμεταλλεύεται την υπόλοιπη RAM για άλλες εφαρμογές σε multitasking.
Αξίζει να έχω 64-bit Windows με 4GB RAM?
Από τη στιγμή που τα 32-bit Windows υποστηρίζουν 4GB RAM, αν δεν σκοπεύουμε να προσθέσουμε περισσότερη μνήμη στον υπολογιστή μας, αξίζει να βάλουμε x64 Windows?
Παραδόξως, η απάντηση δεν είναι ακριβώς απλή. Βλέπετε, σε ορισμένους υπολογιστές με συγκεκριμένες μητρικές, τα 32-bit Windows θα μπορούν να αναγνωρίσουν λιγότερα από 4GB RAM, συνήθως 3GB ή και λιγότερα, κάτι που είναι γνωστό ως 3 GB Barrier.
Υπάρχουν αρκετές αιτίες που μπορεί να συμβαίνει αυτό, που συχνά έχουν να κάνουν με το BIOS, και θα τις αναλύσουμε σε ξεχωριστό οδηγό. Αυτό όμως δεν συμβαίνει σε όλα τα συστήματα με 32-bit Windows και 4GB RAM.
Εγκαθιστώντας x64 Windows σε υπολογιστή με 4GB RAM, θα έχουμε πλήρη πρόσβαση στη μνήμη σε κάθε σύστημα.
Αν λοιπόν έχετε 32-bit Windows, ο υπολογιστής σας έχει 4GB RAM, την αναγνωρίζει στο σύνολό της, και δεν σκοπεύετε να αναβαθμίσετε στο μέλλον, μπορείτε να κρατήσετε τα 32-bit Windows.
Αν ο υπολογιστής σας αναγνωρίζει λιγότερα από 4GB RAM με 32bit Windows, πιθανώς να αξίζει το format και η εγκατάσταση των x64 Windows.
Με 2GB RAM δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να εγκαταστήσετε x64 Windows.
Έχετε απορίες σχετικά με τα 32-bit και 64-bit Windows?
Αν θέλετε διευκρινήσεις σε κάτι που αναφέραμε στον οδηγό, ή θεωρείτε πως παραλείψαμε κάτι σημαντικό για το θέμα, γράψτε μας στα σχόλια.
