Το Linux δεν είναι ένα ενιαίο λειτουργικό σύστημα, όπως είναι τα Windows και το Mac OS. Είναι απλά ο πυρήνας (kernel), που σε συνδυασμό με τρίτες εφαρμογές δημιουργεί το πλήρες λειτουργικό σύστημα. Αυτός ο συνδυασμός ονομάζεται “διανομή Linux”, και υπάρχουν πολλές διαφορετικές διανομές που αναπτύσσονται από διαφορετικές εταιρείες.
Προτάσεις συνεργασίας
Τα νέα άρθρα του PCsteps
Γίνε VIP μέλος στο PCSteps
Τι ακριβώς είναι μια διανομή Linux?
Ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο Linux αποτελείται από τα εξής:
- Τον Linux Kernel: Τον πυρήνα του λειτουργικού συστήματος
- Τις εφαρμογές GNU shell: το τερματικό και τις συγκεκριμένες εντολές που υποστηρίζει
- Τον X server, που διαχειρίζεται το γραφικό περιβάλλον
- Το συγκεκριμένο γραφικό περιβάλλον, που ορίζει την εμφάνιση και τη λειτουργικότητα των παραθύρων, της επιφάνειας εργασίας και των μενού
- Τις επιπλέον εφαρμογές: browser, εφαρμογή email, media player κλπ
- Το repository: την κεντρική “αποθήκη” για την εγκατάσταση και αναβάθμιση εφαρμογών.
Στην πραγματικότητα, αν εξαιρέσουμε το repository, αυτά μέσες-άκρες είναι τα μέρη οποιουδήποτε λειτουργικού συστήματος.
Τα Windows έχουν επίσης ένα πυρήνα (Kernel), μια εφαρμογή γραμμής εντολών, τον Windows Explorer που διαχειρίζεται τα παράθυρα και τα μενού, ενώ έρχονται με προεπιλεγμένες εφαρμογές για το Internet Browsing, τον Media Player, την προβολή εικόνων κλπ. Το ίδιο ισχύει και για το Mac OS.
Θεωρητικά, ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να κατεβάσει ένα Linux Kernel, ένα GNU Shell, έναν X Server κλπ και να τα συνδυάσει, έτσι ώστε να φτιάξει ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο Linux.
Αυτό όμως είναι μια διαδικασία η οποία είναι χρονοβόρα, χρειάζεται γνώσεις προγραμματισμού, και υπάρχουν εκατοντάδες παράμετροι που πρέπει να ρυθμιστούν ώστε το σύστημα να αναγνωρίζει τις συσκευές του υπολογιστή, αλλά και να συνεργάζονται αρμονικά όλα μέρη, ώστε το σύστημα να είναι λειτουργικό.
Έτσι, κάποιες εταιρείες, μικρότερες ή μεγαλύτερες, που κατέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, αναλαμβάνουν να δημιουργήσουν τους κατάλληλους συνδυασμούς των παραπάνω υποσυστημάτων, και να διανέμουν το πλήρες λειτουργικό σύστημα στον τελικό χρήστη, έτοιμο και ρυθμισμένο.
Αυτό, λοιπόν, ονομάζεται “διανομή Linux” (linux distribution). Κάθε διαφορετικός συνδυασμός από κάθε διαφορετική εταιρεία είναι και μια διαφορετική διανομή linux.
Γιατί υπάρχουν διαφορετικές διανομές Linux?
Όλοι οι χρήστες υπολογιστών δεν είναι ίδιοι. Δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες, δεν έχουν τις ίδιες προτεραιότητες, και δεν χρησιμοποιούν τον υπολογιστή με τον ίδιο τρόπο.
Ο λόγος που υπάρχουν διαφορετικές διανομές είναι πως οι εταιρείες που τις δημιούργησαν απευθύνονται σε διαφορετικούς χρήστες και καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες.
Για παράδειγμα, μπορεί μια διανομή Linux να έχει κατασκευαστεί με γνώμονα τη σταθερότητα και τη συμβατότητα, ενώ μια άλλη να είναι “bleeding edge”, με τις πιο καινούριες εφαρμογές. Μια διανομή linux μπορεί να είναι ειδική για servers, ενώ μια άλλη ειδική για netbooks.
Στην πραγματικότητα, το ίδιο το Android βασίζεται στον Linux Kernel, και από πολλούς θεωρείται ως διανομή Linux, εξειδικευμένη για να τρέχει σε κινητά και tablets.
Οι διαφορετικές διανομές είναι κάτι που, κατά μία έννοια, συναντάμε και στα Windows.
Για παράδειγμα, οι εκδόσεις Windows Server, όπως ο Windows Server 2012 R2 έχουν μεγάλες ομοιότητες με τις αντίστοιχες τρέχουσες εκδόσεις των Windows, όπως τα Windows 8.
Απλά οι εκδόσεις server έχουν βελτιστοποιηθεί για τις ανάγκες ενός server, έχοντας τις κατάλληλες ρυθμίσεις και ενσωματωμένες εφαρμογές που δεν βρίσκουμε στα οικιακά Windows, καθώς και δυνατότητες που εκμεταλλεύονται το διαφορετικό Hardware των server.
Για την ακρίβεια, πολλές εταιρείες που ασχολούνται με το Linux έχουν επίσης μια διαφορετική διανομή Linux για τους οικιακούς χρήστες και μια διαφορετική διανομή Linux για servers.
Ο λόγος που δεν υπάρχουν πολλαπλές διανομές Windows και Mac OS, όπως υπάρχουν για το Linux, είναι πως οι περισσότερες εφαρμογές του Linux, καθώς και ο ίδιος ο πυρήνας, είναι ανοιχτού κώδικα.
Αυτό σημαίνει πως ο κώδικας προγραμματισμού του πυρήνα Linux, του GNU Shell, του X Server και όλων των άλλων βασικών εφαρμογών, είναι διαθέσιμος στον οποιονδήποτε, ακόμα και σε εμένα και σε εσάς.
Αντίθετα, ο κώδικας του πυρήνα των Windows και του Mac OS αποτελούν επτασφράγιστα μυστικά της Microsoft και της Apple αντίστοιχα.
Έτσι είναι αδύνατον για μία τρίτη εταιρεία να χρησιμοποιήσει αυτούς τους πυρήνες για να δημιουργήσει μια ξεχωριστή διανομή του λειτουργικού.
Πώς κερδίζουν χρήματα οι εταιρείες από μια διανομή Linux?
Η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στα Windows και σε μία διανομή Linux είναι πως οι περισσότερες διανομές Linux είναι εντελώς δωρεάν, νόμιμα, ενώ τα Windows κοστίζουν από 90 μέχρι και 200+ ευρώ, ανάλογα με την έκδοση.
Με δεδομένο πως υπάρχουν εταιρίες οι οποίες ασχολούνται αποκλειστικά με τη δημιουργία διανομών Linux, μια εύλογη απορία κάποιων χρηστών είναι το πώς κερδίζουν αυτές οι εταιρείες χρήματα, για να συνεχίσουν να επιβιώνουν.
Κατ' αρχάς, δεν είναι όλες οι διανομές Linux δωρεάν. Το Red Hat Enterprise Linux ξεκινάει από 49 δολάρια στη μικρότερη έκδοση.
Η μεγαλύτερή του έκδοση, ειδική για IBM Power servers, κοστίζει 8.600 δολάρια, που είναι σχετικά λογική, με δεδομένο πως ο φθηνότερος IBM Power server ξεκινάει από τα 36.485 δολάρια.
Ακόμα όμως και στις διανομές που είναι εντελώς δωρεάν, όπως το Ubuntu, η Canonical που το υποστηρίζει έχει συγκεκριμένες πηγές εισοδήματος, οι οποίες περιλαμβάνουν:
- Πληρωμένη τεχνική υποστήριξη σε εταιρικό επίπεδο.
- Πληρωμένη εκπαίδευση και πιστοποίηση εργαζομένων σε μια συγκεκριμένη διανομή.
- Δωρεές και χορηγίες
- Merchendising (μπλουζάκια, κούπες κλπ)
Επίσης, πρέπει να έχουμε υπ' όψιν πως μια εταιρεία που ασχολείται με μια διανομή Linux χρειάζεται πολύ λιγότερους εργαζομένους από ότι η Microsoft.
Ο λόγος είναι πως υπάρχουν εκατομμύρια προγραμματιστές στον κόσμο οι οποίοι ασχολούνται εθελοντικά με το Linux και τις επιμέρους εφαρμογές του, από τη στιγμή που ο κώδικας είναι διαθέσιμος για όλους.
Συνεχίζεται: Ποια διανομή Linux να επιλέξω?
Όπως αναφέραμε, διαφορετικές διανομές Linux απευθύνονται σε διαφορετικούς χρήστες με διαφορετικές ανάγκες.
Με δεδομένο πως οι περισσότερες διανομές Linux είναι δωρεάν, σε έναν νέο χρήστη το πιθανότερο είναι πως δεν είναι ξεκάθαρες οι διαφορές τους, κάτι που μπορεί να κάνει δύσκολη την επιλογή μιας συγκεκριμένης διανομής Linux.
Στον επόμενο οδηγό μας θα αναλύσουμε τις δημοφιλέστερες διανομές Linux, με τα υπέρ και τα κατά τους, για να σας βοηθήσουμε να επιλέξετε την ιδανική για εσάς.
